Blog, wetenschap en tips!

Waarom we moeten stoppen met ‘liefde afpakken’ als opvoedmiddel

door: Anne Kies op 06-08-2025
 

Soms floept het er gewoon uit.

"Als je zo doet, ga ik niet meer met je spelen."
"Ga maar naar je kamer, ik ben er klaar mee."
"Nu krijg je geen knuffel."

Misschien herken je het. We zeggen het omdat we boos zijn, moe, of gewoon niet meer weten wat we moeten doen.
We noemen het consequent zijn. Een logisch gevolg geven. Grenzen stellen.
Maar eigenlijk gebeurt er iets anders.
We zetten onze liefde in als drukmiddel.

Hechting is geen opvoedmiddel

Je kind is met jou verbonden.
Jij bent zijn veilige basis. Zijn rustpunt.
Die band is er niet om gedrag te ‘corrigeren’. Die band is er om veiligheid te geven.

Toch gebruiken veel ouders (vaak onbewust) die verbinding om gedrag te sturen.
Dat is niet omdat je een slechte ouder bent. Helemaal niet.
Het is iets wat we zelf vaak hebben geleerd. Generaties lang.

Liefde is geen beloning

Een kind heeft jouw liefde nodig. Altijd.
Net als eten, drinken en slapen.
Ook als het huilt
Ook als het schreeuwt
Ook als het zich op de grond gooit in de supermarkt

En juist dan. Want moeilijke momenten zijn geen tijd voor straf. Het zijn kansen voor verbinding.

Als je zegt
"Je krijgt pas een knuffel als je normaal doet", dan voelt het voor je kind alsof de liefde verdwijnt.
Dat doet pijn. Ook al bedoel je het niet zo.

Wat als je kind zegt: boeit me niet?

Sommige kinderen reageren met een grote mond.
"Wat kan mij het schelen"
"Dan niet"
"Whatever"

Maar vaak is dat niet hun échte gevoel.
Het is een schild. Een manier om zich te beschermen.
Want als liefde zomaar kan verdwijnen, dan voelt dat onveilig.
En dan lijkt het veiliger om te doen alsof je het niet boeit.

Wat leert een kind als liefde soms ‘wegvalt’?

Als een kind vaker meemaakt dat liefde, nabijheid of contact verdwijnt bij lastig gedrag, dan leert het:
“Ik ben alleen welkom als ik me aanpas.”
Of:
“Als ik niet lief ben, wordt de liefde afgepakt.”

Dat doet iets met hoe een kind naar zichzelf kijkt.
Sommige kinderen raken onzeker of angstig.
Anderen sluiten zich juist af en laten niets meer zien.
De boodschap die blijft hangen is: Ik ben alleen oké als ik me goed gedraag.

En dat is niet de boodschap die we willen overbrengen aan een kind.

Wat we eigenlijk willen overbrengen is dit: Je gedrag is soms niet oké, maar jíj bent altijd oké.

Een kind leert dat verschil alleen als jij erbij blijft. Als je het gesprek blijft aangaan.
Als je zegt:
"Ik ben niet boos op jou, ik vind wat je deed niet fijn."
"Ik blijf bij je, ook al is dit moeilijk. Samen zoeken we een oplossing."

Kinderen hebben die herhaling nodig. Die bevestiging.
Zodat ze leren:
Mijn gedrag kan veranderen, maar mijn waarde blijft.
Ik hoef niet perfect te zijn om geliefd te zijn. 

Je mag grenzen stellen. Echt waar.

Opvoeden betekent niet dat alles mag.
Maar het hóé je iets zegt, maakt het verschil.

Je kunt duidelijk zijn zonder de liefde terug te trekken.

Bijvoorbeeld:
"Je mag boos zijn, maar ik wil niet dat je slaat. Ik blijf bij je."
"Ik zie dat het lastig is. We gaan samen kijken wat helpt."

Zo voelt je kind:
Jij blijft, ook als het moeilijk is. Ook als ik niet leuk doe. En dat is precies wat een kind nodig heeft om te leren

Wat kun je doen als je dit herkent bij jezelf?

Misschien lees je dit en denk je: oei, dit zeg ik ook weleens.
Weet dan: je bent niet alleen. En je kunt het anders leren.

Wat helpt:

  • Herinner jezelf eraan: mijn kind ís niet lastig, mijn kind hééft het lastig

  • Kies voor verbinding in plaats van controle

  • Laat zien: ik blijf. Ook nu

Want kinderen leren pas echt als ze zich veilig voelen, als ze weten: ik ben geliefd, ook als ik het verpest
Dat is geen zwakte, dat is kracht

referentie:

Ainsworth, M. D. S. (1979). Infant–mother attachment. American Psychologist, 34(10), 932–937. https://doi.org/10.1037/0003-066X.34.10.932

Bowlby, J. (1988). A secure base: Parent-child attachment and healthy human development. Basic Books.

Siegel, D. J., & Bryson, T. P. (2020). The power of showing up: How parental presence shapes who our kids become and how their brains get wired. Ballantine Books.

 

 

Anne Kies

 
Andere artikelen
datum titel schrijver
06-08-2025 Waarom we moeten stoppen met ‘liefde afpakken’ als opvoedmiddel Anne Kies
03-07-2025 Waarom praten over een huilbaby nog steeds zo moeilijk is Anne Kies
02-06-2025 Aanrakingsmoe: als je even níet geknuffeld wil worden Anne Kies
12-05-2025 Hoogsensitief of gewoon snel overprikkeld? Anne Kies
10-04-2025 Waarom slaapt het ene kind al vroeg door en duurt het bij de ander jaren? Anne Kies
08-03-2025 Zelf leren kalmeren of nabijheid bieden? Anne Kies
04-02-2025 Samen slapen met je (huil)baby: wat zegt de wetenschap – en hoe doe je het veilig? Anne Kies
20-01-2025 “Slaapt hij al door?” – Waarom nachtelijk wakker worden volkomen normaal is Anne Kies
29-12-2024 Ouderschap begint niet altijd met vlinders Anne Kies
18-11-2024 Het moederinstinct: superkracht of sprookje? Anne Kies
13-10-2024 Huilt mijn baby om mij te manipuleren? Wat wetenschap écht zegt Anne Kies
13-09-2024 Borstvoeding met gemengde gevoelens: Over aversie, agitatie en erkenning Anne Kies
18-08-2024 Wat kun je doen als je baby blijft huilen? – Een verkenningstocht voor vermoeide ouders Anne Kies
03-07-2024 Ben jij bewust van het gevaar van het shakenbabysyndroom? Anne Kies
18-06-2024 Knuffelen maar! Anne Kies