Blog, wetenschap en tips!

Ben jij bewust van het gevaar van het shakenbabysyndroom?

door: Anne Kies op 03-07-2024
 

Je houdt van je baby. Natuurlijk doe je dat. Maar als het huilen maar doorgaat – uur na uur, dag na dag – kun je op een punt komen waarop je denkt: ik trek dit niet meer. Je voelt je machteloos, moe, gefrustreerd. En daar is niets raars aan.

Wat wél gevaarlijk is, is wat er soms gebeurt als die gevoelens de overhand krijgen. Sommige ouders – vaak uit pure wanhoop – schudden hun baby even. Uit frustratie. Uit onmacht. Niet om kwaad te doen, maar gewoon omdat ze geen andere uitweg meer zien.

En precies dát kan levensgevaarlijk zijn.

Wat is het shakenbabysyndroom?
Het shakenbabysyndroom ontstaat wanneer een baby heftig door elkaar wordt geschud. Omdat hun hoofd relatief groot is en de nekspieren nog zwak zijn, kan dit leiden tot ernstig hersenletsel, schade aan het zenuwstelsel, blindheid of zelfs overlijden. Jaarlijks overlijden wereldwijd honderden baby's aan de gevolgen hiervan.

Het schokkende is: het gebeurt meestal niet uit kwaadwillendheid, maar uit een impuls, een moment van verlies van controle – vaak getriggerd door aanhoudend huilen.

Wat weten ouders eigenlijk?
Hoewel de term ‘shakenbabysyndroom’ steeds bekender wordt, blijft het inzicht over de ernst ervan beperkt. Een recente studie van Arneitz et al. (2024) laat zien dat 97,5% van de ondervraagde ouders wel eens van ‘shaken trauma’ had gehoord, maar zelden uitleg kreeg over wat het écht betekent. Meer dan de helft dacht zelfs dat een baby “af en toe een beetje schudden” best kon tijdens de verzorging.

Dat is niet alleen schokkend – het is een gemiste kans. Want met goede voorlichting kunnen levens worden gered.

Waarom gebeurt het?
Het langdurig huilen van een baby – bijvoorbeeld bij een huilbaby – kan zorgen voor stress, frustratie en gevoelens van falen. Volgens Dias, Cappos & Rottmund (2021) is huilen de meest voorkomende aanleiding voor het ontstaan van het shakenbabysyndroom. Het is zelfs een van de belangrijkste oorzaken van overlijden door lichamelijk geweld bij kinderen onder de twee jaar.

Dit betekent niet dat ouders monsters zijn. Het betekent dat ze onvoldoende voorbereid zijn op wat veel en intens huilen met je kan doen – en dat ze niet weten wat ze kunnen doen als het te veel wordt.

Wat kun je doen als je het even niet meer trekt?

  1. Leg je baby veilig weg. In een wiegje of bedje. Ook als hij huilt. Even ademhalen is beter dan handelen vanuit boosheid.

  2. Bel iemand. Een partner, vriend, buur of hulpverlener. Je hoeft dit niet alleen te dragen.

  3. Durf te praten over je gevoelens. Schaamte is een slechte raadgever. Frustratie en machteloosheid zijn menselijk. Het is oké om hulp te zoeken.

  4. Zorg voor je eigen basis. Slaap, voeding, steun: hoe beter jij in balans bent, hoe beter je het huilen aankunt.

Ouders moeten beter geïnformeerd worden – vóór het misgaat
Voorlichting over het shakenbabysyndroom hoort standaard onderdeel te zijn van de voorbereiding op ouderschap, net als info over voeding, slaap en veiligheid. Want het risico zit ‘m niet alleen in onwetendheid, maar juist in dat ene moment waarop je het niet meer ziet zitten.

Daarom: voel jij je vaak machteloos, overprikkeld of wanhopig door het huilen van je baby? Wacht dan niet tot je breekpunt. Praat. Zoek hulp. Je staat er niet alleen voor.

Je baby verdient veiligheid. En jij verdient steun.

referentie:

Arneitz, C., Schmitz, J., Szilagyi, I., Kienesberger, B., Schalamon, G., Senica, S. O., & Schalamon, S. (2024). Abusive head trauma and crying infant–Public awareness of newborn and infant trauma. Acta Paediatrica, 113, 1569–1578.

Dias, M. S., Cappos, K. M., & Rottmund, C. M. (2021). Preventing abusive head trauma: Can educating parents reduce the incidence? Pediatric Radiology, 51(6), 1093–1096. https://doi.org/10.1007/s00247-021-05005-4

 

 

Anne Kies

 
Andere artikelen
datum titel schrijver
06-08-2025 Waarom we moeten stoppen met ‘liefde afpakken’ als opvoedmiddel Anne Kies
03-07-2025 Waarom praten over een huilbaby nog steeds zo moeilijk is Anne Kies
02-06-2025 Aanrakingsmoe: als je even níet geknuffeld wil worden Anne Kies
12-05-2025 Hoogsensitief of gewoon snel overprikkeld? Anne Kies
10-04-2025 Waarom slaapt het ene kind al vroeg door en duurt het bij de ander jaren? Anne Kies
08-03-2025 Zelf leren kalmeren of nabijheid bieden? Anne Kies
04-02-2025 Samen slapen met je (huil)baby: wat zegt de wetenschap – en hoe doe je het veilig? Anne Kies
20-01-2025 “Slaapt hij al door?” – Waarom nachtelijk wakker worden volkomen normaal is Anne Kies
29-12-2024 Ouderschap begint niet altijd met vlinders Anne Kies
18-11-2024 Het moederinstinct: superkracht of sprookje? Anne Kies
13-10-2024 Huilt mijn baby om mij te manipuleren? Wat wetenschap écht zegt Anne Kies
13-09-2024 Borstvoeding met gemengde gevoelens: Over aversie, agitatie en erkenning Anne Kies
18-08-2024 Wat kun je doen als je baby blijft huilen? – Een verkenningstocht voor vermoeide ouders Anne Kies
03-07-2024 Ben jij bewust van het gevaar van het shakenbabysyndroom? Anne Kies
18-06-2024 Knuffelen maar! Anne Kies