In de eerste periode na de geboorte ligt de nadruk vaak op het opbouwen van een band met je baby. Soms wordt daarbij het beeld geschetst dat je direct na de bevalling een diepe liefde en connectie zou moeten voelen. Hoewel dat voor sommige ouders klopt, is het belangrijk om te weten: voor velen groeit die band geleidelijk. En dat is normaal.

Hechting is geen moment, maar een ontwikkeling
Wetenschappelijk gezien is de relatie tussen ouder en kind een proces dat zich ontwikkelt in de dagelijkse interacties. Hechting ontstaat door herhaalde ervaringen waarin de ouder sensitief reageert op de signalen van het kind. Het is dus geen gevoel dat je ineens ‘hebt’ of niet hebt, maar eerder een dynamische relatie die zich vormt over tijd.

Wat gebeurt er in je brein na de geboorte?
Na de geboorte vinden er aantoonbare veranderingen plaats in het brein van de ouder. Onder invloed van hormonen zoals oxytocine worden hersengebieden geactiveerd die betrokken zijn bij zorggedrag, sociale afstemming en empathie. Deze biologische processen ondersteunen het ontstaan van ouder-kindbinding, maar zijn ook gevoelig voor externe factoren zoals stress, herstel na de bevalling of een moeilijke start.

Belangrijk om te benadrukken is dat deze veranderingen niet exclusief zijn voor moeders: ook vaders en andere verzorgers ervaren soortgelijke aanpassingen in het brein, vooral wanneer zij actief betrokken zijn bij de zorg voor het kind.

Als het gevoel uitblijft: wat betekent dat dan?
Niet iedereen voelt direct een sterke band met zijn of haar kind. Dat zegt niets over je geschiktheid als ouder. Factoren zoals fysieke uitputting, psychisch welzijn, de bevallingservaring en eerdere levenservaringen kunnen van invloed zijn op hoe snel die verbondenheid op gang komt. Dit betekent niet dat er ‘iets mis’ is, maar dat hechting bij jou gewoon wat meer tijd nodig heeft.

Onderzoek laat zien dat het aanbieden van troost, nabijheid en voorspelbaarheid de belangrijkste ingrediënten zijn voor veilige hechting. Gevoel volgt vaak gedrag – niet andersom.

Wat helpt bij het opbouwen van die band?

- Reacties afstemmen: reageren op huiltjes, hongersignalen, behoefte aan rust.

- Lichaamstaal: oogcontact, huid-op-huidcontact, rustige stem.

- Samen zijn: tijd doorbrengen zonder directe druk om iets te ‘voelen’.

- Ondersteuning: acceptatie van je eigen tempo en ruimte om ervaringen te delen met een partner, vriend(in), of hulpverlener.

Verbinding ontstaat meestal in kleine momenten: een blik, een aanraking, het wiegen van een onrustige baby. Die momenten bouwen samen aan een gevoel van wederzijdse herkenning en vertrouwen.

De band met je baby ontstaat vaak niet in één keer, maar groeit. Hechting is een relationeel proces dat wordt ondersteund door biologie, maar gevormd wordt door contact en ervaring. Als je (nog) niet voelt wat je dacht te moeten voelen, ben je niet alleen – en zeker geen slechte ouder. Je leert je kind kennen, en je kind leert jou kennen. Dat proces mag zich stap voor stap ontwikkelen.