Blog, wetenschap en tips!

“Slaapt hij al door?” – Waarom nachtelijk wakker worden volkomen normaal is

door: Anne Kies op 20-01-2025
 

Je bent net gewend aan het ouderschap, en dan komt de vraag: “Slaapt hij al door?” Alsof dat hét teken is dat je kind het goed doet – en jij als ouder ook. Maar wat als jouw baby dat (nog) niet doet? Betekent dat dan dat er iets mis is? Gelukkig niet. In deze blog lees je waarom wakker worden in de nacht bij baby’s volkomen normaal is, waarom het niks zegt over jouw ouderschap, en hoe je liefdevol kunt omgaan met deze intensieve fase.

Wat betekent 'doorslapen' eigenlijk?
In de volksmond betekent doorslapen vaak: van 19:00 tot 07:00 uur zonder onderbrekingen. Maar in de slaapwetenschap wordt met “doorslapen” meestal bedoeld: 5–6 uur onafgebroken slapen. Zelfs dan worden baby’s – en volwassenen – tijdens slaapcycli kort wakker. Waar volwassenen meestal vanzelf weer inslapen, hebben baby’s daar vaak nog hulp bij nodig.

Wat is normaal slaapgedrag per leeftijd?
Slaap ontwikkelt zich in fases – en dus met hobbels. Moeilijke nachten zijn geen terugval, maar onderdeel van groei.

  • 0–6 maanden: Meerdere nachtvoedingen zijn normaal. Baby’s worden regelmatig wakker.

  • 6–12 maanden: Sommige baby’s slapen langere blokken, maar wakker worden blijft gebruikelijk. Separatieangst (8–10 maanden) kan de slaap beïnvloeden.

  • 1–2 jaar: Nachtelijke onrust komt vaak voor door dromen, ziekte, tandjes en groeispurten.

  • 3–4 jaar: Ook peuters kunnen nog regelmatig wakker worden ’s nachts.

Waarom wordt een baby 's nachts wakker?
Er zijn verschillende oorzaken voor nachtelijk ontwaken:

  • Honger – Baby’s hebben kleine maagjes en kunnen ’s nachts trek krijgen.

  • Nabijheid – Baby’s zoeken bevestiging dat hun verzorger er nog is, zeker bij separatieangst.

  • Ongemak – Denk aan een natte luier, temperatuur, of beginnende ziekte.

  • Ontwikkelingssprongen – Nieuwe vaardigheden (omrollen, staan, praten) zorgen voor tijdelijke onrust.

Slaapregressies: een teken van vooruitgang
Wanneer je baby plots slechter slaapt, betekent dat vaak niet dat het misgaat, maar juist dat er iets moois gebeurt. Rond 4, 8, 12, 18 en 24 maanden komen er vaak slaapregressies voor. Je baby leert dan nieuwe vaardigheden, wat veel energie kost en de slaap tijdelijk verstoort. Het is een mentale groeispurt – en dus eigenlijk goed nieuws.

Waarom is er zoveel verwarring over slaap?
Veel boeken, familieleden en sociale media beloven dat baby's met wat ritme of discipline vanzelf doorslapen. Maar dat beeld klopt niet. Uit onderzoek blijkt dat slechts 60–70% van de éénjarigen 5–6 uur achter elkaar slaapt. Verwachtingen die daar ver van afwijken, geven ouders onterecht het gevoel dat ze iets verkeerd doen.

Het belang van responsief ouderschap
Responsief ouderschap betekent: sensitief en liefdevol reageren op de signalen van je baby. Juist ook 's nachts. Baby’s die ervaren dat hun verzorger er consequent voor hen is, ontwikkelen een veilige hechting. Dit helpt hen later om beter om te gaan met stress en emoties. Door aanwezig te zijn in de nacht, bevestig je die basis van vertrouwen en veiligheid.

Tot slot
Doorslapen is geen wedstrijd en geen graadmeter voor goed ouderschap. Het is een ontwikkelingsproces – net als lopen en praten. Elk kind ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. Wat telt, is dat je er bent. Ook ’s nachts.

Ben jij moe, onzeker of op zoek naar steun in deze fase?
Je hoeft het niet alleen te doen. Bekijk mijn cursus 'Blij met mijn (huil)baby' of mijn liefdevolle slaapcoaching voor praktische tips, rust in je hoofd en vertrouwen in je ouderschap. 

referentie:

Burnham, M. M., Goodlin-Jones, B. L., Gaylor, E. E., & Anders, T. F. (2002). Nighttime sleep-wake patterns and self-soothing from birth to one year of age: A longitudinal intervention study. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 43(6), 713–725. https://doi.org/10.1111/1469-7610.00076

Johnson, M. L., & Davis, R. A. (2025). Screen exposure, sleep quality, and language development in 6-month-old infants. Frontiers in Developmental Psychology, 12, 1440605. https://doi.org/10.3389/fdpys.2025.1440605

Lee, H. J., & Kim, S. Y. (2023). Breastfeeding and sleeping patterns among 6–12-month-old infants: A cross-sectional study. Maternal and Child Health Journal, 27(3), 345–352. https://doi.org/10.1007/s10995-023-03805-2

Scher, A., & Blumberg, O. (1999). Night waking, sleep-wake organization, and self-soothing in the first year of life: A developmental perspective. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics, 20(2), 89–96. https://doi.org/10.1097/00004703-199904000-00005

Smith, A. B., & Jones, C. D. (2024). The association between infant sleep, cognitive, and psychomotor development: A systematic review. Developmental Psychobiology, 66(1), 1–15. https://doi.org/10.1002/dev.22000

 

 

Anne Kies

 
Andere artikelen
datum titel schrijver
06-08-2025 Waarom we moeten stoppen met ‘liefde afpakken’ als opvoedmiddel Anne Kies
03-07-2025 Waarom praten over een huilbaby nog steeds zo moeilijk is Anne Kies
02-06-2025 Aanrakingsmoe: als je even níet geknuffeld wil worden Anne Kies
12-05-2025 Hoogsensitief of gewoon snel overprikkeld? Anne Kies
10-04-2025 Waarom slaapt het ene kind al vroeg door en duurt het bij de ander jaren? Anne Kies
08-03-2025 Zelf leren kalmeren of nabijheid bieden? Anne Kies
04-02-2025 Samen slapen met je (huil)baby: wat zegt de wetenschap – en hoe doe je het veilig? Anne Kies
20-01-2025 “Slaapt hij al door?” – Waarom nachtelijk wakker worden volkomen normaal is Anne Kies
29-12-2024 Ouderschap begint niet altijd met vlinders Anne Kies
18-11-2024 Het moederinstinct: superkracht of sprookje? Anne Kies
13-10-2024 Huilt mijn baby om mij te manipuleren? Wat wetenschap écht zegt Anne Kies
13-09-2024 Borstvoeding met gemengde gevoelens: Over aversie, agitatie en erkenning Anne Kies
18-08-2024 Wat kun je doen als je baby blijft huilen? – Een verkenningstocht voor vermoeide ouders Anne Kies
03-07-2024 Ben jij bewust van het gevaar van het shakenbabysyndroom? Anne Kies
18-06-2024 Knuffelen maar! Anne Kies